Các cựu tổng thống nói gì về về tình hình tại Afghanistan , cuộc chiến tranh tiêu tốn 2.261 nghìn tỷ USD
Người phát động cuộc chiến tại Afghanistan sau sự kiện khủng bố 11-9 –Cựu tổng thống Mỹ George W. Bush – đưa ra tuyên bố chính thức về cuộc khủng hoảng tại quốc gia Nam – Trung Á
Chiến tranh Afghanistan bắt đầu dưới trào cựu tổng thống George W. Bush sau cuộc tấn công khủng bố 11-9-2001 do Al Qaeda gây ra. Thời điểm đó, Washington đã đặt điều kiện với lãnh đạo Taliban Mullah Omar: bàn giao thủ lĩnh Al Qaeda Osama bin Laden và tháo dỡ các trại huấn luyện chiến binh nếu không muốn bị Mỹ tấn công. Thủ lĩnh Omar từ chối, qua đó khơi mào cuộc chiến kéo dài 20 năm.
Tình hình ở Afghanistan đã trở nên hỗn loạn sau khi Taliban giành quyền kiểm soát trong vài ngày qua. Theo Đài Fox News, ông Bush từng chỉ trích việc Mỹ và quân của Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) rút khỏi Afghanistan hồi tháng 7 năm nay.
Trong tuyên bố ngày 17-8, cựu tổng thống Mỹ cho biết ông theo dõi các diễn biến thương tâm trong những ngày qua với “nỗi buồn sâu sắc”.
“Chính phủ Mỹ có thẩm quyền để hỗ trợ người tị nạn trong các cuộc khủng hoảng nhân đạo khẩn cấp. Chúng ta có trách nhiệm và nguồn lực để đảm bảo giúp họ di chuyển an toàn ngay bây giờ, mà không vướng bận các thủ tục chậm chạp”, ông Bush nói.
Vị tổng thống thứ 43 của Mỹ cũng bày tỏ sự lạc quan về tương lai của Afghanistan. “Giống như đất nước của chúng ta, Afghanistan cũng được tạo nên bởi những con người kiên cường và nhiệt huyết. Gần 65% dân số dưới 25 tuổi. Những lựa chọn của họ về cơ hội, giáo dục và tự do cũng sẽ quyết định tương lai của Afghanistan”, ông Bush nêu trong tuyên bố ngày 17-8.
Cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump chỉ trích Tổng thống Joe Biden không làm theo kế hoạch mà chính quyền tiền nhiệm đã vạch sẵn liên quan đến việc rút khỏi Afghanistan
Ông Trump nói: “Ông Joe Biden luôn mắc sai lầm trong chính sách đối ngoại và nhiều vấn đề khác. Mọi người đều biết rằng ông ấy không thể chịu được áp lực. Ngay cả cựu Bộ trưởng Quốc phòng thời chính quyền ông Barack Obama, Robert Gates, cũng đưa ra bình luận tương tự.
Ông Biden đã rút khỏi Afghanistan thay vì làm theo kế hoạch mà chính quyền của tôi đã để lại – một kế hoạch bảo vệ người dân và tài sản của nước Mỹ, đồng thời đảm bảo rằng Taliban sẽ không bao giờ nghĩ đến việc chiếm lấy Đại sứ quán Mỹ hoặc tạo căn cứ cho các cuộc tấn công mới chống lại Mỹ”.
Theo ông Trump, việc rút quân phải dựa trên tình hình trên thực địa. Ông Trump cho biết: “Sau khi tiêu diệt tổ chức Nhà nướdc Hồi giáo (IS) tự xưng, tôi đã thiết lập một biện pháp ngăn chặn đáng tin cậy nhưng giờ đây nó không còn nữa. Taliban không còn sợ hãi hay tôn trọng nước Mỹ và sức mạnh của nước Mỹ. Sẽ thật hổ thẹn khi Taliban giương cao lá cờ trước Đại sứ quán Mỹ. Đây là sự thất bại hoàn toàn do yếu kém và không thống nhất về mặt chiến lược của chính quyền ông Biden”.
Theo tờ The Hill, năm 2016, ông Trump tranh cử với lời hứa sẽ chấm dứt các cuộc chiến tranh “bất tận” như cuộc xung đột ở Afghanistan. Năm 2020, chính quyền ông Trump rút dần lực lượng trong khu vực này và chính ông Trump từng nói rằng việc Mỹ rút toàn bộ lực lượng khỏi Afghanistan là “một điều tuyệt vời và tích cực”.
Tuyên bố nêu trên được ông Trump đưa ra chỉ vài giờ sau khi Tổng thống Biden hôm 14-8 dường như đổ lỗi cho chính quyền tiền nhiệm: “Khi tôi nhậm chức, tôi thừa hưởng một thỏa thuận bị người tiền nhiệm cắt giảm, ông ấy mời Taliban thảo luận tại Trại David vào đêm 11-9-2019, khiến Taliban ở vị trí mạnh nhất về mặt quân sự kể từ năm 2001. Ông Trump đã áp đặt hạn chót cho việc rút quân Mỹ khỏi Afghanistan vào ngày 1-5-2021. Ngay trước khi rời nhiệm sở, chính quyền ông Trump cũng đã cắt giảm lực lược của Mỹ trong khu vực xuống mức tối thiểu là 2.500 người”.
Ông Biden cho biết các chính sách của chính quyền ông Trump khiến ông không còn lựa chọn nào khác ngoài việc điều động thêm lực lượng “để chiến đấu một lần nữa trong cuộc xung đột dân sự của nước khác” hoặc đưa quân đội và đồng minh ra khỏi Afghanistan.
Trong khi đó, lãnh đạo phe Cộng hòa tại Thượng viện Mitch McConnell cho rằng “Afghanistan đang tiến nhanh đến một thảm họa to lớn, có thể được dự báo trước và lẽ ra có thể tránh được”. Ông McConnell kêu gọi chính quyền Tổng thống Biden làm nhiều hơn nữa để giúp đỡ các lực lượng Afghanistan
